U Srednjoškolskom centru u Tesliću predstavljena je izložba „Milanković” koju je povodom 140 godina rođenja svjetskog, a našeg inovatora, Milutina Milankovića, pripremio Savez inovatora Republike Srpske u saradnji sa Srednjom školom “Nikola Tesla” i Kulturnim centrom Teslić.

Klub mladih inovatora Teslića okupljenih oko profesora Bojana Radiškovića takođe je partner u organizaciji ove izložbe, a preduzeće Eling iz Teslića pobrinulo se da nam tokom izložbe bude obezbijeđen neophodan promo materijal.

- Za Kulturni centar Teslić pored umjetničkih i istorijskih izložbi koje organizuje, veoma važne su i ovakve naučne izložbe, jer na taj način kroz biografije naših poznatih naučnika približavamo tu oblast građanstvu. Ako se uzme u obzir da je Milanković jedan od pet najznačajnijih naših naučnika u svijetu, onda ova izložba zaista ima opravdanje da to njegovo stvaralaštvo približi građanima Teslića. U narednom periodu do 10. novembra ova izložba će biti dostupna u holu srednje škole u Tesliću - izjavila je ovim povodim direktorica Kulturnog centra Teslić, Željka Vuković.

Ljubiša Pašić, generalni sekretar Saveza inovatora Republike Srpske rekao je ovom prilikom da mu je posebno zadovoljstvo da je nakon tri godine ponovo u Tesliću povodom obilježavanja 140. godišnjice rođenja Milutina Milankovića.

On je dodao da je ovo osma po redu izložba, sa kojom Savez inovatora planirao da obiđe Republiku Srpsku kroz ukupno 25 izložbi.

Bojan Radišković, diplomirani inžinjer elektrotehnike, koji kao profesor 12 godina vodi sekciju inovatora u Srednjoj školi „Nikola Tesla“ naglasio je da ta sekcija godinama ima zapažene rezultate na regionalnim i međunarodnim takmičenjima, te zahvalio se Savezu inovatora koji su te rezultate prepoznali i omogućili jednu ovakvu izložbu za našu školu i naš grad, koja bi trebala bude podstrek mladim ljudima da se bave istraživačkim radom po uzoru na naučnika Milutina Milankovića.

- Danas smo imali jedan lijep događaj da se prisjetimo naučnika Milutina Milankovića, o kojem danas nažalost jako malo znamo. Potrebno je istaći da je on bio prvi srpski doktor nauka, bio je građevinski inžinjer, astronom i još mnogo toga. O značaju Milutina Milankovića govori i to da su krateri na Marsu i Mjesecu nazvani po njemu, a takođe i jedan asteroid. NASA je ustanovila medalju po njemu i proglasila ga među 15 najvećih naučnika koji su proučavali našu planetu. Milanković nas je zadužio ne samo naučnim radom iz raznih oblasti, nego i svojim patentima - rekao je Ognjen Lazić, učenik IV razreda Srednje škole „Nikola Tesla“.

Današnjoj izložbi prisustvovali su učenici teslićkih srednjih i osnovnih škola, njihovi profesori, drugi zainteresovani građani, kao i načelnik opštine Teslić Milan Miličević sa saradnicima.

MILUTIN MILANKOVIĆ, astronom, geofizičar, klimatolog, matematičar, inženjer pronalazač, doktor tehnike, univerzitetski profesor i književnik, rođen je u Dalju, u Hrvatskoj (tada Austro-Ugarska), 28. maja 1879.
Na poziv Jovana Cvijića, Mihaila Petrovića i Bogdana Gavrilovića, Milanković je napustio unosni posao u Beču i prihvatio mesto profesora primenjene matematike na Univerzitetu u Beogradu.
Doktorirao je 1904. na Velikoj tehničkoj školi u Beču i ubrzo je dobio posao u poznatoj bečkoj građevinskoj firmi, kod barona Pitela. Među prvim projektima koje je vodio bio je projekat kanalizacije i savskog kolektora u Beogradu.
Milanković od 1905. do 1909. radi kao građevinski inženjer u nekoliko bečkih firmi. Afirmaciju stiče kao projektant armirano-betonskih građevina, a projektovao je ili je učestvovao u projektu deset hidrocentrala.
Milanković je samo uz pomoć papira i olovke matematički objasnio uzroke, nastanak i trajanje ledenih doba na Zemlji, dokazao vezu između nebeske mehanike i klime na Zemlji.
Svjetska nauka ga je uvrstila među pet najvećih naučnika 20. veka, a NASA među 15 umova svih vremena koji su se bavili planetom.
Imao je šest priznatih građevinskih patenata, a na 25 objekata u Jugoslaviji, Austriji, Italiji, Mađarskoj i Rumuniji su primenjena njegova građevinska rešenja. Na mnogim projektima širom zemlje biće angažovan i po dolasku u Beograd 1909.
Svih 19 mostova na dionici pruge Niš-Knjaževac građeni su od armiranog betona po istom modelu. Time je državi uštedio dosta novca, a tražio je da mu se plati samo 600 dinara za put do Beča. Međutim, počeo je Balkanski rat i za taj novac je kupio opremu. Sredinom dvadesetih godina radio je i velike hangare na svim vojnim aerodromima Kraljevine.
Tri godine pred smrt Milanković objavljuje rad “Vavilonski toranj moderne tehnike” koji odgovara na pitanje do kojih visina bismo se mogli popeti. Zamislio je građevinu sazidanu od betona, poluprečnika osnove 112,84 km i visine 21,646 km, a što predstavlja teorijsku granicu visine koja se zbog građevinske statike ne može prekoračiti. Toranj bi imao široku platformu na vrhu za meteorološku i astronomsku opservatoriju.
Rezultate svog rada objedinio je u delu “Kanon osunčavanja i njegova primena na problem ledenih doba”. Samo što je odštampan, Beograd je bombardovan 1941. Knjiga je nađena ispod ruševina i kasnije doštampana.
Naš genijalni naučnik je pored ostalih ogromnih doprinosa tvorac je i do sada najpreciznijeg kalendara, kojeg je predložio u Carigradu (Konstantinopolju, danas Istanbulu), gde je maja 1923. godine održan Svepravoslavni kongres.
Njegov kalendar predstavlja zapravo reviziju Julijanskog kalendara. Gotovo je identičan Gregorijanskom uz jednu sjajnu korekciju. Naime, drugačije se određuje koja sekularna godina je prosta a koja prestupna.
Milanković je sproveo obimna istraživanja i utvrdio je da julijanski kalendar, od kako je uspostavljen 325. godine u Nikeji, kasni po dan na svakih 128 godina. Zbog toga je na taj kalendar dodao 13 dana. Takođe, po Milankoviću svi meseci imaju po 30 dana osim februara sa 28 u prostoj odnosno 29 dana u prestupnoj godini.
Milankovićev kalendar tačniji je i od gregorijanskog računanja vremena koji kasni dan na svakih 3.280 godina.
Milankovićevo riješenje odmah su je prihvatila većina pravoslavnog svijeta – Carigradska, Aleksandrijska, Antiohijska, Bugarska i Rumunska patrijaršija, kao i Atinska i Finska arhiepiskopija. Protiv su bili Srpska, Jerusalimska i Ruska pravoslavna crkva, koja nije ni imala predstavnika na saboru, jer se još oporavljala od revolucije 1917. godine.
Kalendar su do danas prihvatile 10 od 14 autokefalnih pravoslavnih crkava, pored navedenih i Grčka pravoslavna crkva, Kiparska crkva, zatim i manje pravoslavne crkve Poljske, Čeških zemalja i Slovačke, kao i Albanska crkva. Zanimljivo je da i većina parohija u SAD pravoslavnih crkava koje se drže starog kalendara, čak i Moskovske patrijaršije, primenjuju novojulijanski kalendar.