Košarkaši Srbije završili su Eurobakset 2025 neuspješno, porazom od Finske (92:86) u prvoj rundi nokaut faze takmičenja. Bez kapitena Bogdana Bogdanovića koji je povrijeđen u grupnoj fazi, sa nekoliko igrača koje je mučio virus i bez ikakvih izgovora dovoljno dobrih da opravdaju debakl, reprezentativci Srbije se vraćaju sa turnira na koji su otišli kao prvi favoriti za zlatnu medalju.

Ne samo da nisu stigli do nje, nego neće biti ni blizu završnice i borbe za odličja, a to je samo početak problema za nacionalni tim. Košarkašku reprezentaciju Srbije čeka turbulentan period, a veoma je malo vremena za pregrupisavanje, konsolidovanje i juriš na nove uspjehe.

Već u narednim danima Košarkaški savez Srbije morao bi da donese krupne odluke, a zatim bi košarkaška javnost u Srbiji trebalo da sazna plan za godine koje su ispred nas. Pitanja ima mnogo... Od toga šta da očekujemo u kvalifikacijama za Mundobasket 2027 i na njemu, preko toga ko će Srbiju voditi kao selektor, pa do onog najbitnijeg - koji igrači su predviđeni za nosioce nacionalnog tima u budućnosti?

Naredne obaveze nacionalnog tima zakazane su za kraj novembra, kada počinje prva faza kvalifikacija za Mundobasket 2027. Srbija se nalazi u grupi sa reprezentacijama Turske, Bosne i Hercegovine i Švajcarske, a čini se da neće biti nikakvih problema da se obezbijedi druga faza jer čak tri selekcije prolaze dalje.

Prve mečeve u novom kvalifikacionom ciklusu Srbija igra protiv Švajcarske (27. novembar) u Beogradu i Bosne i Hercegovine (30. novembar) na gostujućem terenu. Dva najteža izazova su protiv Turske, krajem februara i početkom marta naredne godine, a zatim početkom jula 2026. godine gostuje Švajcrskoj i dočekuje BiH.

Srbija ima velike šanse da se nađe na nekoj od prve tri pozicije, ali tu nije kraj posla. Slijedi druga faza kvalifikacija, kada će se grupa ukrstiti sa grupom u kojoj su Italija, Litvanija, Velika Britanija i Island - a sva četiri tima učestvovala su na Eurobasketu ovog ljeta. Tri selekcije iz ove grupe i tri selekcije iz te grupe formiraće novu grupu - iz koje će samo tri tima obezbijediti plasman na Svjetsko prvenstvo.

Ukoliko Srbija ne bi obezbijedila plasman na naredni Mundobasket, automatski bi ostala bez šansi da se kvalifikuje za Olimpijske igre u Los Anđelesu 2028. godine. To bi bila katastrofalna vijest za srpsku košarku, jer bi na naredno veliko takmičenje morala da čeka čak četiri godine, a zatim da se na Evropskom prvenstvu 2029. godine nada novom uspjehu košarkaša.

Prije nego što počne novi kvalifikacioni ciklus za Svetsko prvenstvo, Srbija će - po svemu sudeći - morati da riješi pitanje selektora. Iskusni Svetislav Pešić "produžio" je mandat na klupi za Evropsko prvenstvo, kako bi pokušao da donese timu zlatnu medalju nakon više od dvije decenije, ali njegova misija nije bila uspješna.

Košarkaški savez Srbije uspio je da ga ubijedi i zadrži na klupi nakon Olimpijskih igara u Parizu, ali će sada to biti još teži zadatak. Čini se da je nacionalnom timu za novi ciklus potrebna nova energija, posebno jer će tim u novembarskim kvalifikacijama izgledati znatno drugačije nego na Evropskom prvenstvu.

U prethodnom periodu nije se pričalo o Pešićevim nasljednicima jer su sve oči bile uprte u uspjeh nacionalnog tima na Evropskom prvenstvo, ali jasno je da postoje kandidati koje bi javnost voljela da vidi u novoj ulozi. Među njima su nekadašnji reprezentativac Saša Obradović, NBA stručnjak Darko Rajaković, selektor Rusije Zoran Lukić, bivši trener Crvene zvezde Dušan Alimpijević i drugi. Ko god preuzme tim, imaće jako težak zadatak.

Kada je riječ o novembarskom prozoru i mečevima kvalifikacija za Mundobasket 2027, na parketu vjerovatno neće biti niko ko je ovog ljeta nosio dres nacionalnog tima na Evropskom prvenstvu. NBA igrači sigurno neće biti na raspolaganju selektorima, a igrači iz Evrolige mogu da zaigraju samo ukoliko im klubovi izađu u susret i puste ih - pošto kalendari nisu usklađeni.

U takvim situacijama najveće su šanse da Crvena zvezda i Partizan puste svoje košarkaše u nacionalni tim, kako bi pomogli Srbiji da ostvari što bolje rezultate. Kandidati za reprezentaciju mogli bi da budu bekovi Ognjen Dobrić i Vanja Marinković, pa možda i Dejan Davidovac, Uroš Plavšić, Stefan Miljenović, Arijan Lakić, Mario Nakić, Aleksej Pokuševski...

Ako bismo gledali dugoročno, situacija uopšte nije sjajna! Srbija je na Evropskom prvenstvu u Letoniji imala samo trojicu igrača mlađih od 28 godina. Riječ je o Filipu Petruševu (25), Tristanu Vukčeviću (22) i Nikoli Joviću (22) koji se pojavio uz selektora Pešića na posljednjoj konferenciji u Rigi. 

Znamo da je reprezentativnu karijeru na Evropskom prvenstvu u Letoniji završio zamjenik kapitena Stefan Jović, koji je želio da se medaljom oprosti od nacionalnog tima. Nije uspeo u tome, iako je tokom turnira bio jedan od najboljih pojedinaca u ekipi koju je selektirao Svetislav Pešić.

Neće biti iznenađenje ukoliko je reprezentativna karijera završena za i lidere ove generacije - kapitena Bogdana Bogdanovića i najboljeg igrača Nikolu Jokića. Bogdanović je zbog povrede završio turnir u grupnoj fazi i vidjelo se da je njegov izostanak nenadoknadiv za Srbiju, a u Košarkaškom savezu mora da se razmišlja šta će nacionalni tim nakon njegove odluke da se penzioniše. Kapiten ima 33 godine, a ukoliko se kojim slučajem propuste naredna dva velika takmičenja teško je očekivati da će "sačekati" 2029. godinu za oproštaj od državnog tima.

Pitanje je i da li ćemo ikada više vidjeti Nikolu Jokića u dresu Srbije. Ovog leta maksimalno se posvetio reprezentaciji, nakon još jedne izuzetno naporne sezone koju je imao u SAD. Najbolji košarkaš planete ima pet velikih takmičenja sa reprezentacijom i samo dva odličja - srebro na Olimpijskim igrama 2016. godine kada nije bio prva zvezda tima i bronzu sa Olimpijskih igara prošle godine. Gorak ukus u ustima ostavljaju porazi od Argentine na Mundobasketu u Kini 2019. godine, Italije na Evropskom prvenstvu 2022. godine i Finske u subotu uveče, na još jednom kontinentalnom šampionatu.

Aleksa Avramović, Ognjen Dobrić i Nikola Milutinov napuniće po 31 godinu u narednim mjesecima, dok će Vasilije Micić u januaru proslaviti 32. rođendan. Generalno gledano, tim Srbije koji je nastupio na Evropskom prvenstvu veoma je iskusan, možda čak malo i "zasićen" jer dugi niz godina igra u gotovo istom sastavu - uz promjenu tek nekoliko igrača koji nisu bili dio okosnice. Zbog toga će se u košarkaškim krugovima postavljati pitanje da li je vrijeme za smjenu generacija, a ako jeste - da li podmlađeni tim može da ostvari ciljeve koje je javnost već zacrtala za naredni Mundobasket, Olimpijske igre i Eurobasket.

mondo.ba